Onderzoek naar voeding, lichaamssamenstelling en ontlasting
23/01/2023
Binnen de COMPRAYA studie vragen we deelnemers online voedingsdagboekjes bij te houden, meten we de lichaamssamenstelling en vragen we of de deelnemers ontlasting willen opsturen. We zijn in gesprek gegaan met senior onderzoeker Sandra Beijer, werkzaam bij het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), om meer te weten te komen over onderzoek naar voeding, lichaamssamenstelling en ontlasting. Zij verricht onderzoek naar voeding bij kanker, vaak in combinatie met beweging of andere leefstijlfactoren.
Eetmeter
Om te bepalen wat mensen eten en drinken op een dag, wordt gebruik gemaakt van de Eetmeter van het Voedingscentrum. In de Eetmeter kun je via de app of website eenvoudig bijhouden wat je de hele dag eet en drinkt. Deze app/website is gekoppeld aan een databank waarin van alle voedingsmiddelen de hoeveelheid voedingsstoffen is weergegeven. Door deze koppeling berekent de Eetmeter automatisch hoeveel calorieën, eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen iemand per dag binnen krijgt. Naast het zelf handmatig invoeren van voedingsmiddelen kun je ook de barcode van een product scannen zodat deze automatisch in de Eetmeter in de app komt te staan.
Deelnemers van de COMPRAYA studie worden gevraagd om twee weekdagen, en 1 weekenddag bij te houden wat ze eten en drinken. Dit kunnen ze invoeren in de Eetmeter. Het is belangrijk om de link die in de vragenlijst zit te gebruiken. Door gebruik te maken van deze link weten krijgen onderzoekers achter de schermen de voedingsdagboekgegevens van de COMPRAYA deelnemers tot hun beschikking.
Lichaamssamenstelling
Een ander onderdeel in de COMPRAYA studie is de Bio-elektrische Impedantie Analyse (BIA) meting. Met de BIA kan de hoeveelheid vet- en vetvrije massa (organen, botten, spieren en water) van het lichaam worden geschat. Het BIA apparaat stuurt via electroden een licht stroompje door het lichaam en meet de weerstand. Hier merk je niks van. Aan de hand van de gemeten weerstand, kan de lichaamssamenstelling worden bepaald.
Wat gaan we doen met de data die hieruit komt?
Met de gegevens uit de Eetmeter wordt er bekeken hoeveel voedingsstoffen iemand binnenkrijgt. Bijvoorbeeld worden mensen een gezond voedingspatroon vergeleken met mensen met een minder gezond voedingspatroon en onderzoeken of dit effect heeft op de kwaliteit van leven of op klachten zoals vermoeidheid of slaapproblemen. We kunnen ook bekijken of vooraf en tijdens de behandeling voldoende eiwitten en calorieën worden gegeten en wat de invloed daarvan is op de lichaamssamenstelling (bepaald met de BIA) of op hoe iemand de behandeling doorstaat. Ook kunnen we bekijken of gewichtsverlies tijdens de behandeling spier- of vetmassa is en als mensen na de behandeling weer aankomen of dit bijvoorbeeld met name vetmassa is.
Ontlasting
In een aantal deelnemende ziekenhuizen vragen we de deelnemers ook om ontlasting op te sturen. In de darmen leven biljoenen bacteriën, die samen met virussen, gisten en schimmels het microbioom vormen. Het microbioom heeft grote impact op iemand leven en hoe iemand zich voelt. Is het evenwicht tussen de biljoenen bacteriën in het microbioom verstoord dan heeft dit een negatief effect op de gezondheid (hoe je je voelt, afweersysteem). Met behulp van de gegevens uit de Eetmeter kunnen we onderzoeken welk voedingspatroon een positieve of juist negatieve invloed heeft op het microbioom.
En hoe is dit specifiek anders voor AYAs dan voor oudere patiënten?
Jonge mensen kunnen een heel ander voedingspatroon hebben dan oudere mensen. Ook hebben jonge mensen een heel andere lichaamssamenstelling dan oudere mensen omdat er nog geen spierverlies door de oudere leeftijd is opgetreden. We kunnen daarom de relaties die bij ouderen zijn gevonden tussen bijvoorbeeld de eiwitinname en het optreden van complicaties niet vertalen voor de jongere populatie. Ook verschuift het eetpatroon over de jaren heen. Oudere mensen zijn vaak nog gewend om iedere dag hetzelfde te eten of vaker aardappelen, groenten en vlees. Terwijl jongere mensen mogelijk vaker gerechten uit andere culturen bereiden, vaker vegetarisch of veganistisch eten of meer gebruik maken van fastfood. ‘Het is belangrijk om de effecten van het eetpatroon op kwaliteit van leven, complicaties, late gevolgen, verloop van de ziekte en veranderingen in de lichaamssamenstelling te onderzoeken om zo beter advies te kunnen geven over voeding’, aldus Sandra Beijer.
Meer publicaties
Maikel wist het vrij snel: “Hier wil ik aan deelnemen”
Hij is een sportfanaat, rondde vorige zomer zijn middelbare school ...
